Αν αισθανθείτε δυνατό πόνο στο στήθος που εκτείνεται στο βραχίονα και μέχρι το σαγόνι, πιθανόν να πρόκειται για καρδιακό επεισόδιο (έμφραγμα).
1) Μην πανικοβάλλεστε. Όπου κι αν βρίσκεστε. (Ίσως μόνος, μακριά από νοσοκομεία και ανθρώπους).
2) Αρχίστε να βήχετε έντονα, όπως αν είχατε ένα γερό κρύωμα, σε σημείο που να τραντάζεται η κοιλιακή χώρα. (Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την καλύτερη κυκλοφορία του αίματος. Υποβοηθιέται έτσι η καρδιά στην κυκλοφοριακή της λειτουργία.).
3) Αναπνέετε βαθιά (Να εισέλθει περισσότερο οξυγόνο στους πνεύμονες).
* Οι βαθιές αναπνοές και το δυνατό βήξιμο εναλλάσσονται συνεχώς, μέχρι να ξεπεράσουμε την κρίση.
Μην επαναπαυθούμε και αμελήσουμε να κάνουμε τις εξετάσεις για να εντοπίσουμε το πρόβλημά μας.
16.12.09
1.12.09
Διάστρεμμα
Ως Διάστρεμμα χαρακτηρίζεται η διάταση ή ρήξη των συνδέσμων. Οι σύνδεσμοι είναι ανθεκτικές ταινίες από ινώδη ιστό που συγκρατούν τα οστά μεταξύ τους. Χρησιμεύουν στην σταθεροποίηση των αρθρώσεων, ενώ τις προστατεύουν από τις υπερβολικές κινήσεις. Το διάστρεμμα ως επί το πλείστον προκαλείται από μια αδέξια κίνηση, απότομη αλλαγή κατεύθυνσης ή από σύγκρουση. Οι περισσότερο ευάλωτες περιοχές είναι οι αστράγαλοι και τα γόνατα.
Το διάστρεμμα διαφέρει από την μυϊκή θλάση, καθώς αναφέρεται σε τραυματισμό των συνδέσμων της άρθρωσης, σε αντίθεση με την θλάση, που αφορά όπως το αναφέρει και η ορολογία, τους μύες.
Πρόκειται για την περισσότερο συνηθισμένη αθλητική κάκωση. Αφορά κυρίως τραυματισμό του Δελτοειδή συνδέσμου, που βρίσκεται στην έσω επιφάνεια του αστραγάλου και του αστραγαλοπερονικού συνδέσμου, που βρίσκεται στην έξω επιφάνεια του αστραγάλου, σαν αποτέλεσμα υπερβολικού πρηνισμού ή υπτιασμού στην ποδοκνημική άρθρωση.
Κάκωση 1ου βαθμού ή Ελαφριά κάκωση:
Ο σύνδεσμος διατάθηκε υπερβολικά ή προκλήθηκε ελαφριά ρήξη. Η περιοχή είναι επώδυνη, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της κίνησης. Υπάρχει ελαφρό οίδημα. Η άρθρωση μπορεί να δεχτεί φόρτιση.
Κάκωση 2ου βαθμού ή Μέτρια κάκωση:
Υπάρχει μερική ρήξη του συνδέσμου. Η άρθρωση είναι ευαίσθητη, επώδυνη, ενώ κινείται με δυσκολία. Συνυπάρχει μεγάλο οίδημα. Προκαλείται αίσθημα αστάθειας στην προσπάθεια βάδισης.
Κάκωση 3ου βαθμού ή Σοβαρή κάκωση:
Υπάρχει ολική ρήξη του συνδέσμου. Η περιοχή είναι επώδυνη. Δεν μπορεί να κινηθεί φυσιολογικά η άρθρωση ή να δεχτεί φόρτιση, ενώ στην προσπάθεια βάδισης υπάρχει η αίσθηση της απώλεια στήριξης. Υπάρχει μεγάλο οίδημα που μπορεί να συνοδεύεται από εξάρθρωση της άρθρωσης. Υπάρχει δυσκολία στην εκτίμηση αν πρόκειται για ολική ρήξη συνδέσμου ή κάταγμα, ενώ απαιτεί άμεση ακινητοποίηση της άρθρωσης και χειρουργική αποκατάσταση.
Οι επιβαρυντικοί παράγοντες είναι:
1. Κακή συναρμονισμός ή ιδιοδεκτικότητα στη περιοχή. Συνήθως είναι αποτέλεσμα κακής λειτουργικότητας μυϊκού συστήματος ή κακής αντιμετώπισης προηγούμενου τραυματισμού στην ίδια περιοχή.
2. Κακουχία: Οι κουρασμένοι μύες δεν δίνουν καλή στήριξη στη περιοχή, ενώ προκαλούνται και «αφύσικες» κινήσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε τραυματισμό τους μύες ή τους συνδέσμους της άρθρωσης.
3. Έλλειψη προθέρμανσης πριν από έντονες σωματικές δραστηριότητες. Η προθέρμανση προετοιμάζει το μυϊκό σύστημα να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις ενώ αυξάνει το εύρος κίνησης των αρθρώσεων.
ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ
Το διάστρεμμα απαιτεί εκτίμηση της έκτασης του τραυματισμού στον τόπο του ατυχήματος. Σε κάθε περίπτωση όμως πρέπει να γίνονται τα εξής:
ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ της περιοχή ώστε να προστατευθεί από μεγαλύτερο τραυματισμό.
ΞΕΚΟΥΡΑΣΗ αποφεύγοντας δραστηριότητες που προκαλούν πόνο, αυξάνουν το οίδημα ή την κακουχία στη περιοχή.
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΑΓΟΥ για ελάττωση του πόνου, του οιδήματος, της φλεγμονής αλλά και της μικρό-αιμορραγίας στην τραυματισμένη περιοχή. Πάγος μπορεί να εφαρμοστεί τις πρώτες 48 έως 72 ώρες μετά τον τραυματισμό, για 10 λεπτά περίπου, κάθε τρεις ώρες, όσο ο ασθενής είναι ξύπνιος φυσικά. Σε κάποιες ελάχιστες περιπτώσεις η εφαρμογή του πάγου προκαλεί αύξηση του πόνου, οπότε επανεκτιμούμε τις οδηγίες μας. Αντίθετα με τα προηγούμενα η εφαρμογή ζεστού στην περιοχή λόγω αγγειοδιαστολής προκαλεί μεγαλύτερο αιμάτωμα στην περιοχή με αύξηση του οιδήματος, άρα επιπλέον προβλήματα.
ΕΠΙΔΕΣΗ του μέλους για την ελάττωση του οιδήματος
ΑΝΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΜΕΛΟΥΣ επίσης για την ελάττωση του οιδήματος.
Πότε πρέπει να ζητηθεί ιατρική βοήθεια;
Επείγουσα ιατρική βοήθεια απαιτείται στις περιπτώσεις όπου:
> Ακουστεί ένας χαρακτηριστικός ήχος την ώρα του τραυματισμού, υπάρχει μεγάλο οίδημα και αστάθεια στην άρθρωση.
> Αδυναμία στήριξης στο πάσχον μέλος.
> Φλεγμονή με πυρετό, ενώ η περιοχή είναι κόκκινη και ζεστή. Μπορεί να συνυπάρχει λοίμωξη.
Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψιν μας ότι η μη έγκαιρη ή λανθασμένη αντιμετώπιση μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο πόνο ή σοβαρή επιβάρυνση στην άρθρωση.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση περιλαμβάνει λεπτομερές ιστορικό σε σχέση με τις συνθήκες του τραυματισμού, ειδικά tests που αφορούν την δυνατότητα κίνησης της άρθρωσης προς όλες τις κατευθύνσεις, ψηλάφηση των συνδέσμων, τενόντων και οστών, με σκοπό να αναπαράγουμε τον πόνο, να εντοπίσουμε αστάθεια στη περιοχή και να εκτιμήσουμε το μέγεθος του οιδήματος. Τελευταίο αφήνουμε το έλεγχο της μυϊκής δύναμης και τον έλεγχο της ιδιοδεκτικότητας ή του συναρμονισμού της άρθρωσης.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Οι στόχοι της θεραπείας είναι:
1-Να ανακουφίσει τον ασθενή από τα συμπτώματα.
2-Να επιταχύνει την διαδικασία της επούλωσης.
3-Να αποκαταστήσει την λειτουργικότητα της άρθρωσης.
4-Πρόληψη
Για να πετύχουμε τους παραπάνω στόχους χρησιμοποιούμε θεραπευτικά μέσα όπως είναι τα Παλμικά Μαγνητικά Πεδία (μείωση του οιδήματος και του πόνου), Laser χαμηλής ισχύος (μείωση του οιδήματος και του πόνου, επιτάχυνση της διαδικασίας επούλωσης), κυκλοφορητής άκρου για τη μείωση του οιδήματος, αποιδηματική μάλαξη με τη μέθοδο του Dr. Vooder, ειδική επίδεση του μέλους, ώστε να ελεγχθεί το οίδημα, να προσφέρεται σταθερότητα στην άρθρωση και να προστατεύεται από νέα υποτροπή
Τέλος στο τελικό στάδιο σχεδιάζεται ειδικό θεραπευτικό πρόγραμμα ασκήσεων με σκοπό την ισχυροποίηση των μυών της περιοχής (χρήση ελαστικών ιμάντων) και βελτίωσης της ιδιοδεκτικότητας.
Η ιδιοδεκτικότητα είναι η αίσθηση της θέσης και της κίνησης του μέλους στον χώρο. Αυτή η αίσθηση διαταράσσεται με τον τραυματισμό. Αν δεν ληφθεί υπόψιν αυτός ο παράγοντας στην αποκατάσταση, τότε είναι δυνατόν ο ασθενής να είναι επιρρεπής σε νέους τραυματισμούς στην ίδια άρθρωση. Παροτρύνουμε τους ασθενείς να μεταφέρουν το βάρος του σώματος από το ένα πόδι στο άλλο, να κάνουν zigzags, βάδιση με οκτάρια, μικρά άλματα, να προσπαθούν να σταθεροποιηθούν σε ασταθή επιφάνεια, jogging, κ.α.
Στο ερώτημα αν τα αντιφλεγμονώδη και τα παυσίπονα φάρμακα όπως η ασπιρίνη, βοηθούν τον ασθενή αμέσως μετά τον τραυματισμό, η απάντηση είναι ότι όχι δεν τον βοηθούν, γιατί η χρήση τους μπορεί να αυξήσει την Μικρό-αιμορραγία, αυξάνοντας το αιμάτωμα και το οίδημα της περιοχής.
ΠΡΟΛΗΨΗ
1. Βελτίωση της τεχνικής για τους αθλητές ή τους ερασιτέχνες αθλητές.
2. Ζέσταμα των μυών και των αρθρώσεων πριν από έντονη δραστηριότητα με διατάσεις, ελαφρό τρέξιμο, άλματα κ.λ.π..
3. Ισχυροποίηση του μυϊκού συστήματος
4. Αν κάποια άρθρωση την νοιώθουμε ασταθή, πρέπει να ακολουθήσουμε ειδικό πρόγραμμα βελτίωσης της σταθερότητας της.
Το διάστρεμμα διαφέρει από την μυϊκή θλάση, καθώς αναφέρεται σε τραυματισμό των συνδέσμων της άρθρωσης, σε αντίθεση με την θλάση, που αφορά όπως το αναφέρει και η ορολογία, τους μύες.
Πρόκειται για την περισσότερο συνηθισμένη αθλητική κάκωση. Αφορά κυρίως τραυματισμό του Δελτοειδή συνδέσμου, που βρίσκεται στην έσω επιφάνεια του αστραγάλου και του αστραγαλοπερονικού συνδέσμου, που βρίσκεται στην έξω επιφάνεια του αστραγάλου, σαν αποτέλεσμα υπερβολικού πρηνισμού ή υπτιασμού στην ποδοκνημική άρθρωση.
Κάκωση 1ου βαθμού ή Ελαφριά κάκωση:
Ο σύνδεσμος διατάθηκε υπερβολικά ή προκλήθηκε ελαφριά ρήξη. Η περιοχή είναι επώδυνη, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της κίνησης. Υπάρχει ελαφρό οίδημα. Η άρθρωση μπορεί να δεχτεί φόρτιση.
Κάκωση 2ου βαθμού ή Μέτρια κάκωση:
Υπάρχει μερική ρήξη του συνδέσμου. Η άρθρωση είναι ευαίσθητη, επώδυνη, ενώ κινείται με δυσκολία. Συνυπάρχει μεγάλο οίδημα. Προκαλείται αίσθημα αστάθειας στην προσπάθεια βάδισης.
Κάκωση 3ου βαθμού ή Σοβαρή κάκωση:
Υπάρχει ολική ρήξη του συνδέσμου. Η περιοχή είναι επώδυνη. Δεν μπορεί να κινηθεί φυσιολογικά η άρθρωση ή να δεχτεί φόρτιση, ενώ στην προσπάθεια βάδισης υπάρχει η αίσθηση της απώλεια στήριξης. Υπάρχει μεγάλο οίδημα που μπορεί να συνοδεύεται από εξάρθρωση της άρθρωσης. Υπάρχει δυσκολία στην εκτίμηση αν πρόκειται για ολική ρήξη συνδέσμου ή κάταγμα, ενώ απαιτεί άμεση ακινητοποίηση της άρθρωσης και χειρουργική αποκατάσταση.
Οι επιβαρυντικοί παράγοντες είναι:
1. Κακή συναρμονισμός ή ιδιοδεκτικότητα στη περιοχή. Συνήθως είναι αποτέλεσμα κακής λειτουργικότητας μυϊκού συστήματος ή κακής αντιμετώπισης προηγούμενου τραυματισμού στην ίδια περιοχή.
2. Κακουχία: Οι κουρασμένοι μύες δεν δίνουν καλή στήριξη στη περιοχή, ενώ προκαλούνται και «αφύσικες» κινήσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε τραυματισμό τους μύες ή τους συνδέσμους της άρθρωσης.
3. Έλλειψη προθέρμανσης πριν από έντονες σωματικές δραστηριότητες. Η προθέρμανση προετοιμάζει το μυϊκό σύστημα να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις ενώ αυξάνει το εύρος κίνησης των αρθρώσεων.
ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ
Το διάστρεμμα απαιτεί εκτίμηση της έκτασης του τραυματισμού στον τόπο του ατυχήματος. Σε κάθε περίπτωση όμως πρέπει να γίνονται τα εξής:
ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ της περιοχή ώστε να προστατευθεί από μεγαλύτερο τραυματισμό.
ΞΕΚΟΥΡΑΣΗ αποφεύγοντας δραστηριότητες που προκαλούν πόνο, αυξάνουν το οίδημα ή την κακουχία στη περιοχή.
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΑΓΟΥ για ελάττωση του πόνου, του οιδήματος, της φλεγμονής αλλά και της μικρό-αιμορραγίας στην τραυματισμένη περιοχή. Πάγος μπορεί να εφαρμοστεί τις πρώτες 48 έως 72 ώρες μετά τον τραυματισμό, για 10 λεπτά περίπου, κάθε τρεις ώρες, όσο ο ασθενής είναι ξύπνιος φυσικά. Σε κάποιες ελάχιστες περιπτώσεις η εφαρμογή του πάγου προκαλεί αύξηση του πόνου, οπότε επανεκτιμούμε τις οδηγίες μας. Αντίθετα με τα προηγούμενα η εφαρμογή ζεστού στην περιοχή λόγω αγγειοδιαστολής προκαλεί μεγαλύτερο αιμάτωμα στην περιοχή με αύξηση του οιδήματος, άρα επιπλέον προβλήματα.
ΕΠΙΔΕΣΗ του μέλους για την ελάττωση του οιδήματος
ΑΝΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΜΕΛΟΥΣ επίσης για την ελάττωση του οιδήματος.
Πότε πρέπει να ζητηθεί ιατρική βοήθεια;
Επείγουσα ιατρική βοήθεια απαιτείται στις περιπτώσεις όπου:
> Ακουστεί ένας χαρακτηριστικός ήχος την ώρα του τραυματισμού, υπάρχει μεγάλο οίδημα και αστάθεια στην άρθρωση.
> Αδυναμία στήριξης στο πάσχον μέλος.
> Φλεγμονή με πυρετό, ενώ η περιοχή είναι κόκκινη και ζεστή. Μπορεί να συνυπάρχει λοίμωξη.
Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψιν μας ότι η μη έγκαιρη ή λανθασμένη αντιμετώπιση μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο πόνο ή σοβαρή επιβάρυνση στην άρθρωση.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση περιλαμβάνει λεπτομερές ιστορικό σε σχέση με τις συνθήκες του τραυματισμού, ειδικά tests που αφορούν την δυνατότητα κίνησης της άρθρωσης προς όλες τις κατευθύνσεις, ψηλάφηση των συνδέσμων, τενόντων και οστών, με σκοπό να αναπαράγουμε τον πόνο, να εντοπίσουμε αστάθεια στη περιοχή και να εκτιμήσουμε το μέγεθος του οιδήματος. Τελευταίο αφήνουμε το έλεγχο της μυϊκής δύναμης και τον έλεγχο της ιδιοδεκτικότητας ή του συναρμονισμού της άρθρωσης.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Οι στόχοι της θεραπείας είναι:
1-Να ανακουφίσει τον ασθενή από τα συμπτώματα.
2-Να επιταχύνει την διαδικασία της επούλωσης.
3-Να αποκαταστήσει την λειτουργικότητα της άρθρωσης.
4-Πρόληψη
Για να πετύχουμε τους παραπάνω στόχους χρησιμοποιούμε θεραπευτικά μέσα όπως είναι τα Παλμικά Μαγνητικά Πεδία (μείωση του οιδήματος και του πόνου), Laser χαμηλής ισχύος (μείωση του οιδήματος και του πόνου, επιτάχυνση της διαδικασίας επούλωσης), κυκλοφορητής άκρου για τη μείωση του οιδήματος, αποιδηματική μάλαξη με τη μέθοδο του Dr. Vooder, ειδική επίδεση του μέλους, ώστε να ελεγχθεί το οίδημα, να προσφέρεται σταθερότητα στην άρθρωση και να προστατεύεται από νέα υποτροπή
Τέλος στο τελικό στάδιο σχεδιάζεται ειδικό θεραπευτικό πρόγραμμα ασκήσεων με σκοπό την ισχυροποίηση των μυών της περιοχής (χρήση ελαστικών ιμάντων) και βελτίωσης της ιδιοδεκτικότητας.
Η ιδιοδεκτικότητα είναι η αίσθηση της θέσης και της κίνησης του μέλους στον χώρο. Αυτή η αίσθηση διαταράσσεται με τον τραυματισμό. Αν δεν ληφθεί υπόψιν αυτός ο παράγοντας στην αποκατάσταση, τότε είναι δυνατόν ο ασθενής να είναι επιρρεπής σε νέους τραυματισμούς στην ίδια άρθρωση. Παροτρύνουμε τους ασθενείς να μεταφέρουν το βάρος του σώματος από το ένα πόδι στο άλλο, να κάνουν zigzags, βάδιση με οκτάρια, μικρά άλματα, να προσπαθούν να σταθεροποιηθούν σε ασταθή επιφάνεια, jogging, κ.α.
Στο ερώτημα αν τα αντιφλεγμονώδη και τα παυσίπονα φάρμακα όπως η ασπιρίνη, βοηθούν τον ασθενή αμέσως μετά τον τραυματισμό, η απάντηση είναι ότι όχι δεν τον βοηθούν, γιατί η χρήση τους μπορεί να αυξήσει την Μικρό-αιμορραγία, αυξάνοντας το αιμάτωμα και το οίδημα της περιοχής.
ΠΡΟΛΗΨΗ
1. Βελτίωση της τεχνικής για τους αθλητές ή τους ερασιτέχνες αθλητές.
2. Ζέσταμα των μυών και των αρθρώσεων πριν από έντονη δραστηριότητα με διατάσεις, ελαφρό τρέξιμο, άλματα κ.λ.π..
3. Ισχυροποίηση του μυϊκού συστήματος
4. Αν κάποια άρθρωση την νοιώθουμε ασταθή, πρέπει να ακολουθήσουμε ειδικό πρόγραμμα βελτίωσης της σταθερότητας της.
25.4.09
24.4.09
Βιταμίνες, Μέταλλα, Ιχνοστοιχεία
----------------------------------------------------------
(Επιστολή 18 Απρ. 2009)
Μαζέψαμε από τη διεθνή βιβλιογραφία συμπτώματα του οργανισμού (σήμερα 2240) που μπορεί να οφείλονται σε έλλειψη διατροφικών στοιχείων (βιταμίνες /μέταλλα /ιχνοστοιχεία) και σχεδιάσαμε ένα εύκολο στη χρήση πρόγραμμα που βοηθάει δωρεάν κάθε ενδιαφερόμενο να εντοπίσει, στον εαυτό του, μια πιθανή έλλειψη από αυτά. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι το μοναδικό με αυτή την εφαρμογή παγκόσμια.
Στη συνέχεια ο επισκέπτης μπορεί να δει (σε ένα σύνολο 18 ομάδων τροφών) σε κάθε μία τροφή ξεχωριστά, την περιεκτικότητα στο στοιχείο που πιθανόν λείπει από τον οργανισμό του. Αν έχει συμπληρώσει φύλλο, ηλικία, κατάσταση (εγκυμοσύνη - θηλασμός), μπορεί να δει και τι ποσοστό από τις ημερήσιες συνιστώμενες ποσότητες, για τον ίδιο (στο συγκεκριμένο στοιχείο) καλύπτει η τροφή που επέλεξε.
Επίσης μπορεί κάποιος διαλέγοντας ένα διατροφικό στοιχείο (βιταμίνη / μέταλλο / ιχνοστοιχείο), να δει σε τι ποσότητες υπάρχει σε ένα σύνολο 170 διαδεδομένων τροφών. (Κατ΄ ευθείαν στο 3ο βήμα).
Σε άλλο σημείο, αν διαλέξει μια τροφή (μέσω του μενού: τροφές), μπορεί να δει την πλήρη ανάλυσή της όσον αφορά τα διατροφικά στοιχεία, αλλά και τις πρωτεΐνες, άμυλα, ζάχαρα κ.λ.π. Πάντα, με αναγωγή της περιεκτικότητας κάθε στοιχείου στο % ποσοστό της συνιστώμενης για τον ίδιο ημερήσιας ποσότητας.
www.vitatester.com
Γιώργος Πιπερόπουλος
Υπεύθυνος επικοινωνίας
(Επιστολή 18 Απρ. 2009)
Μαζέψαμε από τη διεθνή βιβλιογραφία συμπτώματα του οργανισμού (σήμερα 2240) που μπορεί να οφείλονται σε έλλειψη διατροφικών στοιχείων (βιταμίνες /μέταλλα /ιχνοστοιχεία) και σχεδιάσαμε ένα εύκολο στη χρήση πρόγραμμα που βοηθάει δωρεάν κάθε ενδιαφερόμενο να εντοπίσει, στον εαυτό του, μια πιθανή έλλειψη από αυτά. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι το μοναδικό με αυτή την εφαρμογή παγκόσμια.
Στη συνέχεια ο επισκέπτης μπορεί να δει (σε ένα σύνολο 18 ομάδων τροφών) σε κάθε μία τροφή ξεχωριστά, την περιεκτικότητα στο στοιχείο που πιθανόν λείπει από τον οργανισμό του. Αν έχει συμπληρώσει φύλλο, ηλικία, κατάσταση (εγκυμοσύνη - θηλασμός), μπορεί να δει και τι ποσοστό από τις ημερήσιες συνιστώμενες ποσότητες, για τον ίδιο (στο συγκεκριμένο στοιχείο) καλύπτει η τροφή που επέλεξε.
Επίσης μπορεί κάποιος διαλέγοντας ένα διατροφικό στοιχείο (βιταμίνη / μέταλλο / ιχνοστοιχείο), να δει σε τι ποσότητες υπάρχει σε ένα σύνολο 170 διαδεδομένων τροφών. (Κατ΄ ευθείαν στο 3ο βήμα).
Σε άλλο σημείο, αν διαλέξει μια τροφή (μέσω του μενού: τροφές), μπορεί να δει την πλήρη ανάλυσή της όσον αφορά τα διατροφικά στοιχεία, αλλά και τις πρωτεΐνες, άμυλα, ζάχαρα κ.λ.π. Πάντα, με αναγωγή της περιεκτικότητας κάθε στοιχείου στο % ποσοστό της συνιστώμενης για τον ίδιο ημερήσιας ποσότητας.
www.vitatester.com
Γιώργος Πιπερόπουλος
Υπεύθυνος επικοινωνίας
Γαστρο-Οισοφαγική Παλινδρόμηση (ΓΟΠ)
ΓΟΠ είναι η συχνή παλινδρόμηση (μετακίνηση προς τα πάνω) υγρών του στομάχου στον οισοφάγο, τον σωλήνα που μεταφέρει τις τροφές από το στόμα στο στομάχι και προκαλείται από την μη ικανοποιητική λειτουργία του σφιγκτήρα (χαλαρώνει συχνά), που βρίσκεται στο κατώτερο σημείο του οισοφάγου (ΚΟΣ: Κατώτερος Οισοφαγικός Σφικτήρας) και φυσιολογικά επιτρέπει τη δίοδο τροφής ή υγρών μόνον από τον οισοφάγο προς το στομάχι. Τότε το περιεχόμενο του στομάχου με τα καυστικά υγρά της πέψης (υδροχλωρικό οξύ) γυρίζει πίσω στον οισοφάγο του οποίου ο βλεννογόνος είναι ευαίσθητος στο οξύ και έχει σαν αποτέλεσμα τον ερεθισμό του και φλεγμονή (κοκκινίλα) και ίσως εξελκώσεις (πληγές) του βλεννογόνου του οισοφάγου, που χαρακτηρίζονται σαν "οισοφαγίτιδα". (Οισοφαγίτιδα δεν υπάρχει σε όλους τους ασθενείς με ΓΟΠ).
Όσοι πάσχουν από ΓΟΠ συνήθως αισθάνονται κάψιμο πίσω από το στήθος, όπου τα οξέα της πέψης ανεβαίνουν από το στομάχι προς τα πάνω. Τα συμπτώματα αυτά χαρακτηρίζονται σαν "συμπτώματα παλινδρόμησης", συχνά εμφανίζονται ή χειροτερεύουν μετά το φαγητό και μπορεί να διαρκέσουν αρκετές ώρες. Μερικές φορές εμφανίζονται στην κατάκλιση ή στη διάρκεια του ύπνου.
Κάψιμο στο στήθος ή ξινά υγρά στο στόμα μπορεί βέβαια να έχουμε όλοι μας μερικές φορές, συνήθως μετά από μεγάλα γεύματα ή κατανάλωση αρκετών αλκοολούχων ποτών. Όταν όμως τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται δύο ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα, τότε η διάγνωση της ΓΟΠ είναι πολύ πιθανή και τα άτομα αυτά θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους.
Εκτός από κάψιμο στο στήθος, ξινά υγρά ή άλλα συμπτώματα παλινδρόμησης, όσοι πάσχουν από ΓΟΠ μπορεί επίσης να έχουν:
πόνο πίσω από το στήθος που δεν οφείλεται σε καρδιακή πάθηση, η οποία πρέπει πάντοτε να αποκλείεται άμεσα από καρδιολόγο, εμετό με ή χωρίς αίμα, δυσκολία στη δίοδο της τροφής από τον οισοφάγο στο στομάχι, αίσθημα πνιγμού που διακόπτει τον ύπνο, απώλεια βάρους , βραχνάδα, κρίσεις με έντονο ξηρό βήχα και δυσκολία στην αναπνοή. Τα συμπτώματα αυτά δείχνουν σοβαρότερη μορφή ΓΟΠ και τα άτομα αυτά θα πρέπει να συμβουλεύονται αμέσως το γιατρό τους.
Η πιθανότητα να αναπτύξουμε παλινδρόμηση υγρών από το στομάχι στον οισοφάγο αυξάνει όσο μεγαλώνει η ηλικία μας και γι' αυτό η συχνότητα είναι πολύ υψηλή μετά τα 40-45 χρόνια. Διεθνείς μελέτες έχουν δείξει ότι το πρόβλημα είναι υπαρκτό ακόμη και σε παιδιά.
Η πλειοψηφία των ατόμων με ΓΟΠ δεν θα έχει επιπλοκές που να επηρεάσουν τη διάρκεια της ζωής τους, μολονότι σχεδόν σε όλους η ποιότητα της ζωής επηρεάζεται αρνητικά σε λιγότερο ή περισσότερο βαθμό. Έτσι, η παρουσία της ΓΟΠ συχνά επηρεάζει τις διατροφικές συνήθειες, τη διάθεση, τον ύπνο, τις κοινωνικές και φυσικές δραστηριότητες, ή την επαγγελματική απόδοση όσων έχουν το πρόβλημα.
Σε ένα ποσοστό των ατόμων με ΓΟΠ, που δεν λαμβάνουν θεραπεία, μπορεί να εμφανισθούν και σοβαρές επιπλοκές, όπως:
Πόνος πίσω από το στήθος. Δεν είναι πάντοτε ανησυχητικό σημάδι, αλλά θέλει διερεύνηση κυρίως γιατί πρέπει να αποκλεισθεί ότι είναι πόνος που προέρχεται από την καρδιά.
Αιμορραγία. Εμφανίζεται σε ασθενείς με οισοφαγίτιδα είτε απότομα σαν εμετός με αίμα, είτε λίγο-λίγο σαν αναιμία.
Δυσφαγία, δηλαδή δυσκολία στην κατάποση της τροφής από τον οισοφάγο στο στομάχι. Στα πολύ προχωρημένα στάδια οισοφαγίτιδας, δημιουργείται στένωση του αυλού του οισοφάγου, που εμποδίζει τη δίοδο της τροφής προς το στομάχι.
Οισοφάγος Barrett. Ο συνεχής ερεθισμός από το οξύ και η συνεχής καταστροφή των κυττάρων του βλεννογόνου του κατώτερου οισοφάγου μπορεί να έχουν αποτέλεσμα την αντικατάσταση αυτών των κυττάρων από κύτταρα που αντέχουν στο οξύ, δηλαδή τη δημιουργία οισοφάγου Barrett. Η ιδιαίτερη σημασία του οισοφάγου Barrett είναι ότι έχει αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου. Σε πρόσφατη μάλιστα μεγάλη μελέτη από τις ΗΠΑ φάνηκε ότι άτομα με χρόνια, μη θεραπευμένη ΓΟΠ (ανεξάρτητα από ανάπτυξη οισοφάγου Barrett) είχαν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του οισοφάγου.
Εξω-οισοφαγικές βλάβες. Ο ερεθισμός των οργάνων της αναπνευστικής οδού μπορεί σπανίως να είναι και η κύρια εκδήλωση της ΓΟΠ με τους ασθενείς αυτούς να αναπτύσσουν λαρυγγίτιδα (βραχνάδα) ή κρίσεις βρογχικού άσθματος (δύσπνοια, ξηρό βήχα).
Ποια απλά μέτρα μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη και αντιμετώπιση της ΓΟΠ;
Τα άτομα που έχουν μόνον κάψιμο πίσω από το στήθος ή άλλα συνηθισμένα συμπτώματα παλινδρόμησης και κανένα από τα συμπτώματα αυξημένου κινδύνου, μπορεί να εφαρμόζουν αρκετά απλά, καθημερινά μέτρα τροποποίησης του τρόπου ζωής και διατροφής, ώστε να αποφεύγουν ή να μειώνουν την ένταση των συμπτωμάτων αυτών, όπως:
1. Η αποφυγή μεγάλων ποσοτήτων φαγητού και υγρών και η λήψη μικρότερων και συχνότερων γευμάτων.
2. Η αποφυγή τροφών ή ποτών που ευνοούν την παλινδρόμηση, όπως: λιπαρές ή πικάντικες τροφές, ντομάτα, κρεμμύδια, σοκολάτα, καφές, ποτά με ανθρακικό, οινοπνευματώδη, ξηροί καρποί.
3. Η αποφυγή κατάκλισης για τουλάχιστον δύο ώρες μετά το φαγητό.
Η ανύψωση του πάνω μέρους του κρεβατιού περίπου 20-30 εκατοστά. Η προσθήκη περισσότερων μαξιλαριών δεν βοηθά.
4. Η απόλυτη αποφυγή καπνίσματος. Το κάπνισμα συμβάλλει με πολλούς τρόπους στην εκδήλωση συμπτωμάτων ΓΟΠ και είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικός παράγοντας.
5. Η απώλεια βάρους, αν είναι υπέρβαροι.
6. Η αποφυγή ένδυσης με στενά ρούχα ή σφικτά δεμένες ζώνες.
Τι γίνεται όταν τα απλά μέτρα δεν επαρκούν για ανακούφιση από τα συμπτώματα της ΓΟΠ;
Συχνά τα απλά μέτρα τροποποίησης του τρόπου ζωής και διατροφής δεν μπορούν εύκολα να εφαρμοσθούν ή ακόμη και αν εφαρμοσθούν δεν έχουν αποτέλεσμα. Τα άτομα που έχουν συνήθη συμπτώματα παλινδρόμησης, που εμφανίζονται περιστασιακά και δεν ανακουφίζονται εφαρμόζοντας όσο καλλίτερα μπορούν τα αρχικά απλά μέτρα αντιμετώπισης, έχουν από την αρχή συχνά (δύο ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα) συνήθη συμπτώματα παλινδρόμησης, έχουν συμπτώματα αυξημένου κινδύνου (πόνο πίσω από το στήθος, αιμορραγία ή αναιμία, δυσφαγία, απώλεια βάρους, αίσθημα πνιγμού στον ύπνο) θα πρέπει να επισκέπτονται αμέσως το γιατρό τους.
Ποιες εξετάσεις πρέπει να γίνουν πριν ξεκινήσει η θεραπεία της ΓΟΠ;
Ο γιατρός που εξετάζει ένα άτομο με συμπτώματα ΓΟΠ κρίνει ποιες εξετάσεις είναι απαραίτητες να γίνουν πριν αρχίσει η θεραπεία. Συχνά η διάγνωση της ΓΟΠ στηρίζεται μόνο στα συμπτώματα και η θεραπεία ξεκινά χωρίς καμία πρόσθετη εξέταση.
Εφόσον υπάρχουν συμπτώματα αυξημένου κινδύνου ή άλλα άτυπα συμπτώματα, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει εξετάσεις.
Η συνηθέστερη εξέταση που γίνεται σε άτομα με συμπτώματα ΓΟΠ είναι η ενδοσκόπηση. Σε αυτή την εξέταση, ένας πολύ λεπτός και εύκαμπτος σωλήνας κατεβαίνει από το στόμα στον οισοφάγο και στη συνέχεια στο στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο του εξεταζόμενου. Ο γιατρός παρατηρεί τυχόν βλάβες που υπάρχουν στον οισοφάγο ή το στομάχι και έχει τη δυνατότητα να πάρει και βιοψίες. Η ενδοσκόπηση είναι μία πολύ απλή και ιδιαίτερα ασφαλής εξέταση που διαρκεί συνήθως 5-10 λεπτά.
Στους ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στη συνήθη θεραπεία μπορεί να χρειασθεί να γίνουν και άλλες εξετάσεις, όπως μέτρηση της οξύτητας του γαστρικού υγρού (pHμετρία στομάχου) και μελέτη της κινητικότητας του οισοφάγου (μανομετρία).
Τι θεραπεία χορηγείται σε άτομα με ΓΟΠ;
Σήμερα υπάρχουν αρκετές θεραπευτικές επιλογές που αντιμετωπίζουν πολύ αποτελεσματικά όλο το φάσμα βαρύτητας της ΓΟΠ. Οι θεραπευτικές επιλογές είναι συνήθως φάρμακα (χάπια ή κάψουλες), που ελαττώνουν την παραγωγή οξέος από το στομάχι. Σπάνια, για κάποιες πολύ σοβαρές ή ανθεκτικές στη φαρμακευτική θεραπεία περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται και ενδοσκοπικές παρεμβατικές μέθοδοι ή χειρουργικές επεμβάσεις.
Η θεραπεία της ΓΟΠ θεωρείται επιτυχημένη όταν ανακουφίζει πλήρως τον ασθενή από τα συμπτώματα, βελτιώνει την ποιότητα ζωής του και επουλώνει τυχόν οισοφαγίτιδα. Μακροχρόνιος στόχος της θεραπείας είναι η πρόληψη των επιπλοκών.
Πόσο καιρό πρέπει να κάνουν θεραπεία όσοι πάσχουν από ΓΟΠ;
Η συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων που έχουν ΓΟΠ παρουσιάζει υποτροπή των συμπτωμάτων πολύ γρήγορα μετά τη διακοπή της αρχικής φαρμακευτικής θεραπείας. Αυτό είναι αναμενόμενο, γιατί τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται ελαττώνουν την παραγωγή οξέος από το στομάχι, αλλά δεν διορθώνουν την αιτία της παλινδρόμησης υγρών του στομάχου στον οισοφάγο.
Επομένως, οι περισσότεροι ασθενείς έχουν ανάγκη από μακροχρόνια, συνεχή ή περιοδική, αντιμετώπιση.
Η μακροχρόνια αντιμετώπιση της ΓΟΠ μπορεί να ποικίλλει από τα απλά μέτρα περιορισμού της παλινδρόμησης, την περιστασιακή λήψη φαρμάκων, ή την καθημερινή λήψη διαφόρων σκευασμάτων, ανάλογα με την περίπτωση του κάθε ασθενή.
Μήπως έχετε ΓΟΠ;
ΤΕΣΤ για να αξιολογήστε μόνοι σας την περίπτωσή σας.
1. Αισθάνεστε συχνά ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα:
αίσθημα δυσφορίας ή πόνου πίσω από το στήθος που μοιάζει να ανεβαίνει από το στομάχι προς τα πάνω; κάψιμο πίσω από το στήθος ή στο λαιμό, ξινά υγρά στο στόμα;
2. Έχετε συχνά τα παραπάνω συμπτώματα μετά το φαγητό ή την κατανάλωση οινοπνεύματος;
3. Αισθάνεστε τα παραπάνω συμπτώματα δύο ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα;
4. Σας προσφέρουν προσωρινή ανακούφιση από αυτά τα συμπτώματα τα αντιόξινα;
5. Παίρνετε συχνά φάρμακα για το κάψιμο, αλλά εξακολουθείτε να έχετε ενόχληση;
Αν απαντήσετε ΝΑΙ σε δύο ή περισσότερες από τις παραπάνω ερωτήσεις, τότε είναι πιθανόν ότι έχετε ΓΟΠ και πρέπει να επισκεφθείτε το γιατρό σας.
Η ΓΟΠ είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα.
Κάψιμο πίσω από το στήθος ή ξινά υγρά στο στόμα είναι τα συνήθη συμπτώματα της.
Αν έχετε συνήθη συμπτώματα περιστασιακά, εφαρμόστε πρώτα τα απλά μέτρα περιορισμού της παλινδρόμησης.
Αν έχετε συνήθη συμπτώματα συχνά ή συμπτώματα αυξημένου κινδύνου, επισκεφθείτε το γιατρό σας.
Αν έχετε ΓΟΠ, θα πρέπει να θυμάστε ότι είναι μία χρόνια υποτροπιάζουσα νόσος για την οποία θα πρέπει να εφαρμόζετε πάντοτε τα απλά μέτρα περιορισμού της παλινδρόμησης. Υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία που, αν τη χρειάζεστε, θα σας απαλλάξει πλήρως από τα ενοχλήματα.
Όσοι πάσχουν από ΓΟΠ συνήθως αισθάνονται κάψιμο πίσω από το στήθος, όπου τα οξέα της πέψης ανεβαίνουν από το στομάχι προς τα πάνω. Τα συμπτώματα αυτά χαρακτηρίζονται σαν "συμπτώματα παλινδρόμησης", συχνά εμφανίζονται ή χειροτερεύουν μετά το φαγητό και μπορεί να διαρκέσουν αρκετές ώρες. Μερικές φορές εμφανίζονται στην κατάκλιση ή στη διάρκεια του ύπνου.
Κάψιμο στο στήθος ή ξινά υγρά στο στόμα μπορεί βέβαια να έχουμε όλοι μας μερικές φορές, συνήθως μετά από μεγάλα γεύματα ή κατανάλωση αρκετών αλκοολούχων ποτών. Όταν όμως τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται δύο ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα, τότε η διάγνωση της ΓΟΠ είναι πολύ πιθανή και τα άτομα αυτά θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους.
Εκτός από κάψιμο στο στήθος, ξινά υγρά ή άλλα συμπτώματα παλινδρόμησης, όσοι πάσχουν από ΓΟΠ μπορεί επίσης να έχουν:
πόνο πίσω από το στήθος που δεν οφείλεται σε καρδιακή πάθηση, η οποία πρέπει πάντοτε να αποκλείεται άμεσα από καρδιολόγο, εμετό με ή χωρίς αίμα, δυσκολία στη δίοδο της τροφής από τον οισοφάγο στο στομάχι, αίσθημα πνιγμού που διακόπτει τον ύπνο, απώλεια βάρους , βραχνάδα, κρίσεις με έντονο ξηρό βήχα και δυσκολία στην αναπνοή. Τα συμπτώματα αυτά δείχνουν σοβαρότερη μορφή ΓΟΠ και τα άτομα αυτά θα πρέπει να συμβουλεύονται αμέσως το γιατρό τους.
Η πιθανότητα να αναπτύξουμε παλινδρόμηση υγρών από το στομάχι στον οισοφάγο αυξάνει όσο μεγαλώνει η ηλικία μας και γι' αυτό η συχνότητα είναι πολύ υψηλή μετά τα 40-45 χρόνια. Διεθνείς μελέτες έχουν δείξει ότι το πρόβλημα είναι υπαρκτό ακόμη και σε παιδιά.
Η πλειοψηφία των ατόμων με ΓΟΠ δεν θα έχει επιπλοκές που να επηρεάσουν τη διάρκεια της ζωής τους, μολονότι σχεδόν σε όλους η ποιότητα της ζωής επηρεάζεται αρνητικά σε λιγότερο ή περισσότερο βαθμό. Έτσι, η παρουσία της ΓΟΠ συχνά επηρεάζει τις διατροφικές συνήθειες, τη διάθεση, τον ύπνο, τις κοινωνικές και φυσικές δραστηριότητες, ή την επαγγελματική απόδοση όσων έχουν το πρόβλημα.
Σε ένα ποσοστό των ατόμων με ΓΟΠ, που δεν λαμβάνουν θεραπεία, μπορεί να εμφανισθούν και σοβαρές επιπλοκές, όπως:
Πόνος πίσω από το στήθος. Δεν είναι πάντοτε ανησυχητικό σημάδι, αλλά θέλει διερεύνηση κυρίως γιατί πρέπει να αποκλεισθεί ότι είναι πόνος που προέρχεται από την καρδιά.
Αιμορραγία. Εμφανίζεται σε ασθενείς με οισοφαγίτιδα είτε απότομα σαν εμετός με αίμα, είτε λίγο-λίγο σαν αναιμία.
Δυσφαγία, δηλαδή δυσκολία στην κατάποση της τροφής από τον οισοφάγο στο στομάχι. Στα πολύ προχωρημένα στάδια οισοφαγίτιδας, δημιουργείται στένωση του αυλού του οισοφάγου, που εμποδίζει τη δίοδο της τροφής προς το στομάχι.
Οισοφάγος Barrett. Ο συνεχής ερεθισμός από το οξύ και η συνεχής καταστροφή των κυττάρων του βλεννογόνου του κατώτερου οισοφάγου μπορεί να έχουν αποτέλεσμα την αντικατάσταση αυτών των κυττάρων από κύτταρα που αντέχουν στο οξύ, δηλαδή τη δημιουργία οισοφάγου Barrett. Η ιδιαίτερη σημασία του οισοφάγου Barrett είναι ότι έχει αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου. Σε πρόσφατη μάλιστα μεγάλη μελέτη από τις ΗΠΑ φάνηκε ότι άτομα με χρόνια, μη θεραπευμένη ΓΟΠ (ανεξάρτητα από ανάπτυξη οισοφάγου Barrett) είχαν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του οισοφάγου.
Εξω-οισοφαγικές βλάβες. Ο ερεθισμός των οργάνων της αναπνευστικής οδού μπορεί σπανίως να είναι και η κύρια εκδήλωση της ΓΟΠ με τους ασθενείς αυτούς να αναπτύσσουν λαρυγγίτιδα (βραχνάδα) ή κρίσεις βρογχικού άσθματος (δύσπνοια, ξηρό βήχα).
Ποια απλά μέτρα μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη και αντιμετώπιση της ΓΟΠ;
Τα άτομα που έχουν μόνον κάψιμο πίσω από το στήθος ή άλλα συνηθισμένα συμπτώματα παλινδρόμησης και κανένα από τα συμπτώματα αυξημένου κινδύνου, μπορεί να εφαρμόζουν αρκετά απλά, καθημερινά μέτρα τροποποίησης του τρόπου ζωής και διατροφής, ώστε να αποφεύγουν ή να μειώνουν την ένταση των συμπτωμάτων αυτών, όπως:
1. Η αποφυγή μεγάλων ποσοτήτων φαγητού και υγρών και η λήψη μικρότερων και συχνότερων γευμάτων.
2. Η αποφυγή τροφών ή ποτών που ευνοούν την παλινδρόμηση, όπως: λιπαρές ή πικάντικες τροφές, ντομάτα, κρεμμύδια, σοκολάτα, καφές, ποτά με ανθρακικό, οινοπνευματώδη, ξηροί καρποί.
3. Η αποφυγή κατάκλισης για τουλάχιστον δύο ώρες μετά το φαγητό.
Η ανύψωση του πάνω μέρους του κρεβατιού περίπου 20-30 εκατοστά. Η προσθήκη περισσότερων μαξιλαριών δεν βοηθά.
4. Η απόλυτη αποφυγή καπνίσματος. Το κάπνισμα συμβάλλει με πολλούς τρόπους στην εκδήλωση συμπτωμάτων ΓΟΠ και είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικός παράγοντας.
5. Η απώλεια βάρους, αν είναι υπέρβαροι.
6. Η αποφυγή ένδυσης με στενά ρούχα ή σφικτά δεμένες ζώνες.
Τι γίνεται όταν τα απλά μέτρα δεν επαρκούν για ανακούφιση από τα συμπτώματα της ΓΟΠ;
Συχνά τα απλά μέτρα τροποποίησης του τρόπου ζωής και διατροφής δεν μπορούν εύκολα να εφαρμοσθούν ή ακόμη και αν εφαρμοσθούν δεν έχουν αποτέλεσμα. Τα άτομα που έχουν συνήθη συμπτώματα παλινδρόμησης, που εμφανίζονται περιστασιακά και δεν ανακουφίζονται εφαρμόζοντας όσο καλλίτερα μπορούν τα αρχικά απλά μέτρα αντιμετώπισης, έχουν από την αρχή συχνά (δύο ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα) συνήθη συμπτώματα παλινδρόμησης, έχουν συμπτώματα αυξημένου κινδύνου (πόνο πίσω από το στήθος, αιμορραγία ή αναιμία, δυσφαγία, απώλεια βάρους, αίσθημα πνιγμού στον ύπνο) θα πρέπει να επισκέπτονται αμέσως το γιατρό τους.
Ποιες εξετάσεις πρέπει να γίνουν πριν ξεκινήσει η θεραπεία της ΓΟΠ;
Ο γιατρός που εξετάζει ένα άτομο με συμπτώματα ΓΟΠ κρίνει ποιες εξετάσεις είναι απαραίτητες να γίνουν πριν αρχίσει η θεραπεία. Συχνά η διάγνωση της ΓΟΠ στηρίζεται μόνο στα συμπτώματα και η θεραπεία ξεκινά χωρίς καμία πρόσθετη εξέταση.
Εφόσον υπάρχουν συμπτώματα αυξημένου κινδύνου ή άλλα άτυπα συμπτώματα, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει εξετάσεις.
Η συνηθέστερη εξέταση που γίνεται σε άτομα με συμπτώματα ΓΟΠ είναι η ενδοσκόπηση. Σε αυτή την εξέταση, ένας πολύ λεπτός και εύκαμπτος σωλήνας κατεβαίνει από το στόμα στον οισοφάγο και στη συνέχεια στο στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο του εξεταζόμενου. Ο γιατρός παρατηρεί τυχόν βλάβες που υπάρχουν στον οισοφάγο ή το στομάχι και έχει τη δυνατότητα να πάρει και βιοψίες. Η ενδοσκόπηση είναι μία πολύ απλή και ιδιαίτερα ασφαλής εξέταση που διαρκεί συνήθως 5-10 λεπτά.
Στους ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στη συνήθη θεραπεία μπορεί να χρειασθεί να γίνουν και άλλες εξετάσεις, όπως μέτρηση της οξύτητας του γαστρικού υγρού (pHμετρία στομάχου) και μελέτη της κινητικότητας του οισοφάγου (μανομετρία).
Τι θεραπεία χορηγείται σε άτομα με ΓΟΠ;
Σήμερα υπάρχουν αρκετές θεραπευτικές επιλογές που αντιμετωπίζουν πολύ αποτελεσματικά όλο το φάσμα βαρύτητας της ΓΟΠ. Οι θεραπευτικές επιλογές είναι συνήθως φάρμακα (χάπια ή κάψουλες), που ελαττώνουν την παραγωγή οξέος από το στομάχι. Σπάνια, για κάποιες πολύ σοβαρές ή ανθεκτικές στη φαρμακευτική θεραπεία περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται και ενδοσκοπικές παρεμβατικές μέθοδοι ή χειρουργικές επεμβάσεις.
Η θεραπεία της ΓΟΠ θεωρείται επιτυχημένη όταν ανακουφίζει πλήρως τον ασθενή από τα συμπτώματα, βελτιώνει την ποιότητα ζωής του και επουλώνει τυχόν οισοφαγίτιδα. Μακροχρόνιος στόχος της θεραπείας είναι η πρόληψη των επιπλοκών.
Πόσο καιρό πρέπει να κάνουν θεραπεία όσοι πάσχουν από ΓΟΠ;
Η συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων που έχουν ΓΟΠ παρουσιάζει υποτροπή των συμπτωμάτων πολύ γρήγορα μετά τη διακοπή της αρχικής φαρμακευτικής θεραπείας. Αυτό είναι αναμενόμενο, γιατί τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται ελαττώνουν την παραγωγή οξέος από το στομάχι, αλλά δεν διορθώνουν την αιτία της παλινδρόμησης υγρών του στομάχου στον οισοφάγο.
Επομένως, οι περισσότεροι ασθενείς έχουν ανάγκη από μακροχρόνια, συνεχή ή περιοδική, αντιμετώπιση.
Η μακροχρόνια αντιμετώπιση της ΓΟΠ μπορεί να ποικίλλει από τα απλά μέτρα περιορισμού της παλινδρόμησης, την περιστασιακή λήψη φαρμάκων, ή την καθημερινή λήψη διαφόρων σκευασμάτων, ανάλογα με την περίπτωση του κάθε ασθενή.
Μήπως έχετε ΓΟΠ;
ΤΕΣΤ για να αξιολογήστε μόνοι σας την περίπτωσή σας.
1. Αισθάνεστε συχνά ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα:
αίσθημα δυσφορίας ή πόνου πίσω από το στήθος που μοιάζει να ανεβαίνει από το στομάχι προς τα πάνω; κάψιμο πίσω από το στήθος ή στο λαιμό, ξινά υγρά στο στόμα;
2. Έχετε συχνά τα παραπάνω συμπτώματα μετά το φαγητό ή την κατανάλωση οινοπνεύματος;
3. Αισθάνεστε τα παραπάνω συμπτώματα δύο ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα;
4. Σας προσφέρουν προσωρινή ανακούφιση από αυτά τα συμπτώματα τα αντιόξινα;
5. Παίρνετε συχνά φάρμακα για το κάψιμο, αλλά εξακολουθείτε να έχετε ενόχληση;
Αν απαντήσετε ΝΑΙ σε δύο ή περισσότερες από τις παραπάνω ερωτήσεις, τότε είναι πιθανόν ότι έχετε ΓΟΠ και πρέπει να επισκεφθείτε το γιατρό σας.
Η ΓΟΠ είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα.
Κάψιμο πίσω από το στήθος ή ξινά υγρά στο στόμα είναι τα συνήθη συμπτώματα της.
Αν έχετε συνήθη συμπτώματα περιστασιακά, εφαρμόστε πρώτα τα απλά μέτρα περιορισμού της παλινδρόμησης.
Αν έχετε συνήθη συμπτώματα συχνά ή συμπτώματα αυξημένου κινδύνου, επισκεφθείτε το γιατρό σας.
Αν έχετε ΓΟΠ, θα πρέπει να θυμάστε ότι είναι μία χρόνια υποτροπιάζουσα νόσος για την οποία θα πρέπει να εφαρμόζετε πάντοτε τα απλά μέτρα περιορισμού της παλινδρόμησης. Υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία που, αν τη χρειάζεστε, θα σας απαλλάξει πλήρως από τα ενοχλήματα.
1.3.09
Έλκος Στομάχου (Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού)
Χρήσιμες πληροφορίες
Πως θα αναγνωρίσετε το έλκος
Συνήθως το «ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού», δεν προκαλεί συμπτώματα και μόνο ένα στα έξι άτομα που μολύνονται από αυτό παρουσιάζουν έλκος.
Όσο για το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του έλκους, είναι ένας επίμονος και καυστικός πόνος μεταξύ του στέρνου και της κοιλιάς, που μπορεί να διαρκέσει μερικά λεπτά ή αρκετή ώρα, μετά τα γεύματα ή νωρίς το πρωί.
Άλλο σύμπτωμα που υπάρχει τουλάχιστον στα δυο τρίτα των περιπτώσεων είναι το φούσκωμα στο στομάχι, ο εμετός, οι καούρες και οι ερυγές (ρεψίματα).
Επίσης, το έλκος μπορεί να εμφανιστεί με ανορεξία, γενική δυσφορία, διάρροια ή και δυσκοιλιότητα. Όλα αυτά τα συμπτώματα, συνήθως είναι εποχιακά. Διαρκούν δηλαδή, μόνο μερικές εβδομάδες την άνοιξη ή το φθινόπωρο ή και τις δυο εποχές.
Ωστόσο, ακόμα και όταν υπάρχουν οι παραπάνω ενδείξεις, πριν αρχίσετε κάποια θεραπεία, πρέπει να βεβαιωθείτε (με τις εξετάσεις που θα συστήσει ο γιατρός) ότι πρόκειται για έλκος και όχι για άλλη σοβαρότερη ασθένεια, ώστε να μην χαθεί πολύτιμος χρόνος.
Διατροφή και Βότανα
Το πεπτικό έλκος χαρακτηρίζεται από απώλεια ιστού του πεπτικού σωλήνα. Όπως στις περισσότερες παθήσεις του πεπτικού συστήματος, έτσι και στο πεπτικό έλκος συστήνεται αλλαγή των διατροφικών συνηθειών με σκοπό τη μείωση των συμπτωμάτων και την επούλωση του έλκους.
Η διατροφή των ασθενών θα πρέπει να αποκλείει ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη, αλκοόλ, τρόφιμα πλούσια σε πιπέρι και μπαχαρικά. Τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι θα πρέπει να περιορίζεται και η κατανάλωση αλατιού καθώς το αλάτι κάνει το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (η συχνότερη αιτία πρόκλησης πεπτικού έλκους) πιο επιθετικό για την εμφάνιση έλκους.
Οι ασθενείς θα πρέπει να αποφεύγουν τηγανητά φαγητά, παστά ψάρια, σκληρά διπλομαγειρεμένα, καπνιστά ή με πολλά μπαχαρικά κρέατα, λιπαρές τροφές, γλυκά με σιρόπι και ξηρούς καρπούς και λαχανικά που σχηματίζουν αέρια όπως το κρεμμύδι, το σέλινο κ.α.
Η επιλογή της τροφής θα πρέπει να βασίζεται στην ανεκτικότητα του ασθενούς σε συγκεκριμένες τροφές. Τροφές που αρχικά μπορεί να ενοχλούν μπορεί στη συνέχεια να ενταχθούν στο διαιτολόγιο του ασθενούς. Επίσης, θα πρέπει να γίνονται πολλά και μικρά γεύματα σε τακτά και καθορισμένα χρονικά διαστήματα. Το βραδινό γεύμα θα πρέπει να καταναλώνεται δυο με τρεις ώρες πριν το βραδινό ύπνο. Οι ασθενείς θα πρέπει να τρώνε αργά και να μασάνε σχολαστικά την τροφή τους. Καλό θα ήταν, πριν αλλά και μετά την κατανάλωση ενός γεύματος να υπάρχουν κάποια λεπτά ξεκούρασης και χαλάρωσης του ασθενούς.
Μια και αναφερόμαστε στο πεπτικό έλκος δεν πρέπει να ξεχάσουμε την αναφορά της μαστίχας. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η μαστίχα, ακόμη και σε μικρές ποσότητες (ένα γραμμάριο για 2 εβδομάδες), μπορεί να θεραπεύσει το πεπτικό έλκος. Αυτό αποδίδεται στην αντιμικροβιακή
της δράσης έναντι του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού.
Μάθετε για να μην πάθετε
- Όλοι και βέβαια πολύ περισσότερο όσοι έχετε κληρονομικότητα στο έλκος καλό είναι να αποφεύγετε τα φαγητά τα οποία έχετε διαπιστώσει ότι σας πειράζουν, τα οινοπνευματώδη και τον πολύ δυνατό καφέ, δηλαδή όλα εκείνα που προκαλούν υπερέκκριση των οξέων στο στομάχι.
- Το κάπνισμα είναι επίσης ένας επιβαρυντικός παράγοντας, ειδικά με άδειο στομάχι, επειδή η νικοτίνη όταν ανακατεύεται με το σάλιο, μπορεί να αναπτύξει μια εξαιρετικά ερεθιστική δράση πάνω στα τοιχώματα των πεπτικών οργάνων, συμβάλλοντας έτσι, στην δημιουργία έλκους του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου.
- Υπάρχουν τροφές που περιορίζουν τα γαστρικά υγρά και τα οξέα του στομάχου, μετριάζοντας έτσι τις καούρες και τα ενοχλήματα της γαστρίτιδας. Ωστόσο, στην οξεία γαστρίτιδα, που τα ενοχλήματα στο στομάχι είναι έντονα και βασανιστικά, η διατροφική <θεραπεία> συχνά, είναι διαφορετική από εκείνη που συνιστάται στην χρόνια γαστρίτιδα, που τα ενοχλήματα είναι σχεδόν καθημερινά, αλλά ήπιας μορφής. Το γάλα για παράδειγμα, απαλύνει τον πόνο και έχει θετική δράση μόνο στην περίπτωση της οξείας γαστρίτιδας. Αντίθετα, στη χρόνια γαστρίτιδα, το γάλα ενεργεί ερεθιστικά για το στομάχι, γι' αυτό και δεν συνιστάται.
- Το ψωμί ολικής αλέσεως, οι φρυγανιές και γενικά τα δημητριακά, είναι από τις τροφές που ωφελούν και τις δυο μορφές γαστρίτιδας, γιατί λειτουργούν ως μονωτικό υλικό ανάμεσα στα τοιχώματα του στομάχου και τα γαστρικά υγρά, μειώνοντας έτσι τις καούρες.
- Στην οξεία μορφή, όταν πρέπει να <σβήσετε> επειγόντως την καούρα, είναι προτιμότερο να καταναλώνετε κρύες τροφές. Στις χρόνιες περιπτώσεις όμως, ενδείκνυται οι χλιαρές τροφές.
Αφεψήματα που ωφελούν
Ορισμένα βότανα και αρωματικά φυτά, αποδεικνύονται πολύ ωφέλημα σε προβλήματα γαστρίτιδας.
- Η μέντα π.χ έχει σπασμολυτική δράση, χαλαρώνει τους μυς του πεπτικού συστήματος και το αφέψημα από τα φύλλα της, βοηθά στην ανακούφιση του πόνου. Για πιο άμεση απαλλαγή του στομαχικού πόνου, μπορείτε να προσθέσετε στο αφέψημα δενδρομολόχα ή άγριο γεράνι (για τη μείωση των όξινων εκκρίσεων).
- Τα αφεψήματα χαμομηλιού και φασκόμηλου, λειτουργούν επίσης ως ήπια κατασταλτικά στην αντιμετώπιση της γαστρίτιδας και της δυσπεψίας, καθώς και
- Το αφέψημα της γλυκόριζας, που θα το πιείτε, αφού πρώτα το αφήσετε να κρυώσει. Η γλυκόριζα, έχει την ιδιότητα να παράγει μια βλέννα στο στομάχι η οποία επικάθεται στα τοιχώματα του, περιορίζοντας έτσι, τις εκκρίσεις των οξέων.
Προσοχή: Σχετικές οδηγίες που έχουν εκδοθεί από την Ευρωπαϊκή και την Αμερικανική Γαστρεντερολογική Εταιρία επισημαίνουν ότι ο κίνδυνος μόλυνσης από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού θα μειωθεί σημαντικά αν:
- Πίνετε νερό φιλτραρισμένο, εμφιαλωμένο ή βρασμένο ειδικά όταν βρίσκεστε στο εξωτερικό.
- Πλένετε τα φρούτα και τα λαχανικά σχολαστικά
- Πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι πριν από το φαγητό
- Αποφεύγετε την κατανάλωση ωμών τροφών όπως το σούσι
- Αποστειρώνετε τη λεκάνη και το κάθισμα της τουαλέτας και όλα τα δοχεία ειδικά αυτά που χρησιμοποιούν τα παιδιά.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το μικρόβιο αυτό γίνεται όλο και πιο ανθεκτικό στα αντιβιοτικά, κυρίως σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου παρατηρείται υπερκατανάλωση των συγκεκριμένων φαρμάκων.
Πως θα αναγνωρίσετε το έλκος
Συνήθως το «ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού», δεν προκαλεί συμπτώματα και μόνο ένα στα έξι άτομα που μολύνονται από αυτό παρουσιάζουν έλκος.
Όσο για το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του έλκους, είναι ένας επίμονος και καυστικός πόνος μεταξύ του στέρνου και της κοιλιάς, που μπορεί να διαρκέσει μερικά λεπτά ή αρκετή ώρα, μετά τα γεύματα ή νωρίς το πρωί.
Άλλο σύμπτωμα που υπάρχει τουλάχιστον στα δυο τρίτα των περιπτώσεων είναι το φούσκωμα στο στομάχι, ο εμετός, οι καούρες και οι ερυγές (ρεψίματα).
Επίσης, το έλκος μπορεί να εμφανιστεί με ανορεξία, γενική δυσφορία, διάρροια ή και δυσκοιλιότητα. Όλα αυτά τα συμπτώματα, συνήθως είναι εποχιακά. Διαρκούν δηλαδή, μόνο μερικές εβδομάδες την άνοιξη ή το φθινόπωρο ή και τις δυο εποχές.
Ωστόσο, ακόμα και όταν υπάρχουν οι παραπάνω ενδείξεις, πριν αρχίσετε κάποια θεραπεία, πρέπει να βεβαιωθείτε (με τις εξετάσεις που θα συστήσει ο γιατρός) ότι πρόκειται για έλκος και όχι για άλλη σοβαρότερη ασθένεια, ώστε να μην χαθεί πολύτιμος χρόνος.
Διατροφή και Βότανα
Το πεπτικό έλκος χαρακτηρίζεται από απώλεια ιστού του πεπτικού σωλήνα. Όπως στις περισσότερες παθήσεις του πεπτικού συστήματος, έτσι και στο πεπτικό έλκος συστήνεται αλλαγή των διατροφικών συνηθειών με σκοπό τη μείωση των συμπτωμάτων και την επούλωση του έλκους.
Η διατροφή των ασθενών θα πρέπει να αποκλείει ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη, αλκοόλ, τρόφιμα πλούσια σε πιπέρι και μπαχαρικά. Τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι θα πρέπει να περιορίζεται και η κατανάλωση αλατιού καθώς το αλάτι κάνει το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (η συχνότερη αιτία πρόκλησης πεπτικού έλκους) πιο επιθετικό για την εμφάνιση έλκους.
Οι ασθενείς θα πρέπει να αποφεύγουν τηγανητά φαγητά, παστά ψάρια, σκληρά διπλομαγειρεμένα, καπνιστά ή με πολλά μπαχαρικά κρέατα, λιπαρές τροφές, γλυκά με σιρόπι και ξηρούς καρπούς και λαχανικά που σχηματίζουν αέρια όπως το κρεμμύδι, το σέλινο κ.α.
Η επιλογή της τροφής θα πρέπει να βασίζεται στην ανεκτικότητα του ασθενούς σε συγκεκριμένες τροφές. Τροφές που αρχικά μπορεί να ενοχλούν μπορεί στη συνέχεια να ενταχθούν στο διαιτολόγιο του ασθενούς. Επίσης, θα πρέπει να γίνονται πολλά και μικρά γεύματα σε τακτά και καθορισμένα χρονικά διαστήματα. Το βραδινό γεύμα θα πρέπει να καταναλώνεται δυο με τρεις ώρες πριν το βραδινό ύπνο. Οι ασθενείς θα πρέπει να τρώνε αργά και να μασάνε σχολαστικά την τροφή τους. Καλό θα ήταν, πριν αλλά και μετά την κατανάλωση ενός γεύματος να υπάρχουν κάποια λεπτά ξεκούρασης και χαλάρωσης του ασθενούς.
Μια και αναφερόμαστε στο πεπτικό έλκος δεν πρέπει να ξεχάσουμε την αναφορά της μαστίχας. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η μαστίχα, ακόμη και σε μικρές ποσότητες (ένα γραμμάριο για 2 εβδομάδες), μπορεί να θεραπεύσει το πεπτικό έλκος. Αυτό αποδίδεται στην αντιμικροβιακή
της δράσης έναντι του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού.
Μάθετε για να μην πάθετε
- Όλοι και βέβαια πολύ περισσότερο όσοι έχετε κληρονομικότητα στο έλκος καλό είναι να αποφεύγετε τα φαγητά τα οποία έχετε διαπιστώσει ότι σας πειράζουν, τα οινοπνευματώδη και τον πολύ δυνατό καφέ, δηλαδή όλα εκείνα που προκαλούν υπερέκκριση των οξέων στο στομάχι.
- Το κάπνισμα είναι επίσης ένας επιβαρυντικός παράγοντας, ειδικά με άδειο στομάχι, επειδή η νικοτίνη όταν ανακατεύεται με το σάλιο, μπορεί να αναπτύξει μια εξαιρετικά ερεθιστική δράση πάνω στα τοιχώματα των πεπτικών οργάνων, συμβάλλοντας έτσι, στην δημιουργία έλκους του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου.
- Υπάρχουν τροφές που περιορίζουν τα γαστρικά υγρά και τα οξέα του στομάχου, μετριάζοντας έτσι τις καούρες και τα ενοχλήματα της γαστρίτιδας. Ωστόσο, στην οξεία γαστρίτιδα, που τα ενοχλήματα στο στομάχι είναι έντονα και βασανιστικά, η διατροφική <θεραπεία> συχνά, είναι διαφορετική από εκείνη που συνιστάται στην χρόνια γαστρίτιδα, που τα ενοχλήματα είναι σχεδόν καθημερινά, αλλά ήπιας μορφής. Το γάλα για παράδειγμα, απαλύνει τον πόνο και έχει θετική δράση μόνο στην περίπτωση της οξείας γαστρίτιδας. Αντίθετα, στη χρόνια γαστρίτιδα, το γάλα ενεργεί ερεθιστικά για το στομάχι, γι' αυτό και δεν συνιστάται.
- Το ψωμί ολικής αλέσεως, οι φρυγανιές και γενικά τα δημητριακά, είναι από τις τροφές που ωφελούν και τις δυο μορφές γαστρίτιδας, γιατί λειτουργούν ως μονωτικό υλικό ανάμεσα στα τοιχώματα του στομάχου και τα γαστρικά υγρά, μειώνοντας έτσι τις καούρες.
- Στην οξεία μορφή, όταν πρέπει να <σβήσετε> επειγόντως την καούρα, είναι προτιμότερο να καταναλώνετε κρύες τροφές. Στις χρόνιες περιπτώσεις όμως, ενδείκνυται οι χλιαρές τροφές.
Αφεψήματα που ωφελούν
Ορισμένα βότανα και αρωματικά φυτά, αποδεικνύονται πολύ ωφέλημα σε προβλήματα γαστρίτιδας.
- Η μέντα π.χ έχει σπασμολυτική δράση, χαλαρώνει τους μυς του πεπτικού συστήματος και το αφέψημα από τα φύλλα της, βοηθά στην ανακούφιση του πόνου. Για πιο άμεση απαλλαγή του στομαχικού πόνου, μπορείτε να προσθέσετε στο αφέψημα δενδρομολόχα ή άγριο γεράνι (για τη μείωση των όξινων εκκρίσεων).
- Τα αφεψήματα χαμομηλιού και φασκόμηλου, λειτουργούν επίσης ως ήπια κατασταλτικά στην αντιμετώπιση της γαστρίτιδας και της δυσπεψίας, καθώς και
- Το αφέψημα της γλυκόριζας, που θα το πιείτε, αφού πρώτα το αφήσετε να κρυώσει. Η γλυκόριζα, έχει την ιδιότητα να παράγει μια βλέννα στο στομάχι η οποία επικάθεται στα τοιχώματα του, περιορίζοντας έτσι, τις εκκρίσεις των οξέων.
Προσοχή: Σχετικές οδηγίες που έχουν εκδοθεί από την Ευρωπαϊκή και την Αμερικανική Γαστρεντερολογική Εταιρία επισημαίνουν ότι ο κίνδυνος μόλυνσης από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού θα μειωθεί σημαντικά αν:
- Πίνετε νερό φιλτραρισμένο, εμφιαλωμένο ή βρασμένο ειδικά όταν βρίσκεστε στο εξωτερικό.
- Πλένετε τα φρούτα και τα λαχανικά σχολαστικά
- Πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι πριν από το φαγητό
- Αποφεύγετε την κατανάλωση ωμών τροφών όπως το σούσι
- Αποστειρώνετε τη λεκάνη και το κάθισμα της τουαλέτας και όλα τα δοχεία ειδικά αυτά που χρησιμοποιούν τα παιδιά.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το μικρόβιο αυτό γίνεται όλο και πιο ανθεκτικό στα αντιβιοτικά, κυρίως σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου παρατηρείται υπερκατανάλωση των συγκεκριμένων φαρμάκων.
Ελικοβακτηρίδιο πυλωρού, και εχθρός και σύμμαχος
Είναι λάθος να το θεωρούμε ως ένα παθογόνο μικρόβιο, λένε οι επιστήμονες
Το βακτήριο Helicobacter pylori (ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού) είναι γνωστό κυρίως επειδή προκαλεί έλκος αλλά και καρκίνο του στομάχου. Οι ιατρικές έρευνες που αποσκοπούν στην «εξάλειψή» του ίσως είναι λάθος. Το ελικοβακτηρίδιο «τείνει προς εξαφάνιση», ιδιαιτέρως στις πλουσιότερες χώρες εξαιτίας των αντιβιοτικών και της βελτιωμένης υγιεινής, και αυτό μπορεί να έχει απροσδόκητες συνέπειες.
Ο δρ Martin Blaser, μικροβιολόγος στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, και η ομάδα του συνέδεσαν ήδη τον κίνδυνο από την «εξαφάνιση» του ελικοβακτηριδίου με την αύξηση των επιπέδων της παχυσαρκίας αλλά και με την αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου του οισοφάγου. Ο ίδιοι ερευνητές πρόσθεσαν και το άσθμα στον κατάλογο, με τη δημοσίευση μιας μελέτης, που δείχνει ότι παιδιά τα οποία δεν είχαν μολυνθεί από το H. pylori είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να υποφέρουν από άσθμα, από τα παιδιά που είχαν μολυνθεί.
Είναι λάθος, υποστηρίζει ο δρ Blaser, να θεωρούμε το H. pylori σαν άλλο ένα παθογόνο μικρόβιο. Ο ίδιος λέει ότι πρέπει να υπολογίζεται σαν ένας «συγκάτοικος» που άλλοτε βοηθά κι άλλοτε προκαλεί βλάβες…
Τα αποδεικτικά στοιχεία δείχνουν ότι οι «συγγενείς» του ελικοβακτηριδίου ζουν στα στομάχια θηλαστικών από τότε που εμφανίστηκαν, δηλαδή πριν από 150 εκατομμύρια χρόνια. Ειδικά το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού υπάρχει τουλάχιστον εδώ και 60.000 χρόνια και έως περίπου πριν από 50 χρόνια μόλυνε το 70 έως 80% του ανθρώπινου πληθυσμού. Σήμερα, λόγω της χρησιμοποίησης αντιβιοτικών για τις μολύνσεις των αυτιών –και μάλιστα σε βάση ρουτίνας– μόνο στο 5% των παιδιών στις ΗΠΑ υπάρχει το ελικοβακτηρίδιο. Και όμως: αυτή η μεταβολή, εκτιμά ο επιστήμονας, έχει επιπτώσεις.
Στομαχικό υγρό
Ο δρ Blaser ανακάλυψε για παράδειγμα, ότι το H. pylori βοηθά στη ρύθμιση των επιπέδων του στομαχικού όξινου υγρού. Εάν η ποσότητα γίνει πολύ ισχυρή και το στομάχι γίνει πολύ όξινο, το μικρόβιο παράγει μια ουσία, που ονομάζεται cag, σκοπός της οποίας είναι, όπως λέει χαρακτηριστικά ο επιστήμονας, να «επαναφέρει προς τα κάτω το επίπεδο του οξέος». Ωστόσο, το cag έχει και παρενέργεια. Είναι τοξικό στα «τοιχώματα» του στομάχου και είναι αυτή η τοξικότητα που προκαλεί έλκη και καρκίνους για τα οποία το H. pylori ενοχοποιείται.
Το προφανές ιατρικό στοίχημα –αυτό που συνέβη στην πραγματικότητα– είναι να εξαφανιστεί το βακτήριο με χορήγηση αντιβιοτικών που δρουν κατά του έλκους, αλλά όταν εξαφανιστεί το H. pylori εξαφανίζεται και η ομοιόσταση, επιτρέποντας την αύξηση του όξινου στομαχικού υγρού. Αυτό το οξύ έχει την τάση να «ανεβαίνει» από το πάνω μέρος του στομάχου προς τον οισοφάγο, και αυτό έχει δυσάρεστες συνέπειες. Στην πραγματικότητα η δραστική μείωση στις μολύνσεις από το H. pylori έχει ταυτιστεί με την εκτίναξη κρουσμάτων γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, της νόσου που τη νιώθουμε σαν «καούρα». Μάλιστα, με την πάροδο του χρόνου, η βλάβη την οποία προκαλεί το οξύ στα τοιχώματα του οισοφάγου μπορεί να επιφέρει καρκίνο.
Η σχέση του ελικοβακτηριδίου με το άσθμα έχει διαφορετικό μηχανισμό. Οταν ο δρ Blaser και ο συνεργάτης του Yu Chen ανέλυσαν με βάση στοιχεία υγείας και διατροφής την Ανασκόπηση Εθνικής Υγείας και Διατροφής, διαπίστωσαν ότι τα Αμερικανόπουλα 3 - 13 ετών, που έχουν μολυνθεί με H. pylori έχουν 60% μικρότερη πιθανότητα να εκδηλώσουν άσθμα. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι αυτό συμβαίνει επειδή το H. pylori κάνει το ανοσοποιητικό σύστημα «πιο δυνατό».
Ελκος
Επιπλέον, και η σύνδεση του H. pylori και του καρκίνου του στομάχου και του έλκους, είναι περίπλοκη. Έχοντας κάποιος το βακτήριο δεν σημαίνει ότι αυτομάτως θα πάθει έλκος. Παλαιότερα, τα περισσότερα άτομα μολύνονταν με H. pylori από την παιδική τους ηλικία, το έλκος όμως εμφανίζεται συνήθως όταν ο ασθενής βρίσκεται στην ηλικία των 30 ή 40 ετών. Επιπροσθέτως το έλκος είναι τρεις φορές πιο συνηθισμένη πάθηση στους άνδρες, παρά στις γυναίκες, αν και η συχνότητα μόλυνσης με το H. pylori είναι η ίδια και στα δύο φύλα.
Η σχέση του με τη βουλιμία
Το H. pylori επιδρά επίσης σε δύο από τις ορμόνες που ελέγχουν την όρεξη, την γκρελίνη (ghrelin) που μας κάνει να πεινάμε και τη λεπτίνη (leptin) που μας κάνει να αισθανόμαστε κορεσμένοι. Άτομα χωρίς H. pylori παράγουν περισσότερη ghrelin παρά αυτά με H. pylori. Αν και η σχέση δεν έχει επιβεβαιωθεί πλήρως, ο δρ Blaser εκτιμά ότι η «εξαφάνιση» του βακτηρίου θα επέτεινε την «επιδημία» παχυσαρκίας που μαστίζει τον δυτικό κόσμο. Όλα δείχνουν ότι αντί να απαλειφθεί το H. pylori, από το ιατρικό λεξιλόγιο, θα ήταν προτιμότερο σαν στρατηγική να «ρυθμιστεί» η σχέση του με τον ανθρώπινο οργανισμό με καλύτερο τρόπο. Μερικά άτομα είναι γενετικά πιο ευαίσθητα στο έλκος και πιο ευάλωτα στην εκδήλωση καρκίνου του στομάχου από άλλα. Γι’ αυτούς η «εξολόθρευση» του ελικοβακτηριδίου ίσως είναι η καλύτερη επιλογή. Ωστόσο, εάν τα γονίδια κάποιου προδιαθέτουν στο άσθμα ή την παχυσαρκία, η «εξολόθρευσή» του μάλλον θα είναι λάθος. Επιπλέον οι άνθρωποι δεν γεννώνται με το H. pylori στο στομάχι τους, μάλλον μολύνονται όταν είναι νέοι.
Ο δρ Blaser θέλει να πιστεύει ότι στο μέλλον, οι γιατροί θα εκτελούν τους ελέγχους ρουτίνας στα γονίδια των παιδιών για να βρουν τις ευαισθησίες τους, σταθμίζοντας έτσι το καλύτερο για τη μελλοντική τους υγεία.
Το βακτήριο Helicobacter pylori (ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού) είναι γνωστό κυρίως επειδή προκαλεί έλκος αλλά και καρκίνο του στομάχου. Οι ιατρικές έρευνες που αποσκοπούν στην «εξάλειψή» του ίσως είναι λάθος. Το ελικοβακτηρίδιο «τείνει προς εξαφάνιση», ιδιαιτέρως στις πλουσιότερες χώρες εξαιτίας των αντιβιοτικών και της βελτιωμένης υγιεινής, και αυτό μπορεί να έχει απροσδόκητες συνέπειες.
Ο δρ Martin Blaser, μικροβιολόγος στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, και η ομάδα του συνέδεσαν ήδη τον κίνδυνο από την «εξαφάνιση» του ελικοβακτηριδίου με την αύξηση των επιπέδων της παχυσαρκίας αλλά και με την αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου του οισοφάγου. Ο ίδιοι ερευνητές πρόσθεσαν και το άσθμα στον κατάλογο, με τη δημοσίευση μιας μελέτης, που δείχνει ότι παιδιά τα οποία δεν είχαν μολυνθεί από το H. pylori είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να υποφέρουν από άσθμα, από τα παιδιά που είχαν μολυνθεί.
Είναι λάθος, υποστηρίζει ο δρ Blaser, να θεωρούμε το H. pylori σαν άλλο ένα παθογόνο μικρόβιο. Ο ίδιος λέει ότι πρέπει να υπολογίζεται σαν ένας «συγκάτοικος» που άλλοτε βοηθά κι άλλοτε προκαλεί βλάβες…
Τα αποδεικτικά στοιχεία δείχνουν ότι οι «συγγενείς» του ελικοβακτηριδίου ζουν στα στομάχια θηλαστικών από τότε που εμφανίστηκαν, δηλαδή πριν από 150 εκατομμύρια χρόνια. Ειδικά το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού υπάρχει τουλάχιστον εδώ και 60.000 χρόνια και έως περίπου πριν από 50 χρόνια μόλυνε το 70 έως 80% του ανθρώπινου πληθυσμού. Σήμερα, λόγω της χρησιμοποίησης αντιβιοτικών για τις μολύνσεις των αυτιών –και μάλιστα σε βάση ρουτίνας– μόνο στο 5% των παιδιών στις ΗΠΑ υπάρχει το ελικοβακτηρίδιο. Και όμως: αυτή η μεταβολή, εκτιμά ο επιστήμονας, έχει επιπτώσεις.
Στομαχικό υγρό
Ο δρ Blaser ανακάλυψε για παράδειγμα, ότι το H. pylori βοηθά στη ρύθμιση των επιπέδων του στομαχικού όξινου υγρού. Εάν η ποσότητα γίνει πολύ ισχυρή και το στομάχι γίνει πολύ όξινο, το μικρόβιο παράγει μια ουσία, που ονομάζεται cag, σκοπός της οποίας είναι, όπως λέει χαρακτηριστικά ο επιστήμονας, να «επαναφέρει προς τα κάτω το επίπεδο του οξέος». Ωστόσο, το cag έχει και παρενέργεια. Είναι τοξικό στα «τοιχώματα» του στομάχου και είναι αυτή η τοξικότητα που προκαλεί έλκη και καρκίνους για τα οποία το H. pylori ενοχοποιείται.
Το προφανές ιατρικό στοίχημα –αυτό που συνέβη στην πραγματικότητα– είναι να εξαφανιστεί το βακτήριο με χορήγηση αντιβιοτικών που δρουν κατά του έλκους, αλλά όταν εξαφανιστεί το H. pylori εξαφανίζεται και η ομοιόσταση, επιτρέποντας την αύξηση του όξινου στομαχικού υγρού. Αυτό το οξύ έχει την τάση να «ανεβαίνει» από το πάνω μέρος του στομάχου προς τον οισοφάγο, και αυτό έχει δυσάρεστες συνέπειες. Στην πραγματικότητα η δραστική μείωση στις μολύνσεις από το H. pylori έχει ταυτιστεί με την εκτίναξη κρουσμάτων γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, της νόσου που τη νιώθουμε σαν «καούρα». Μάλιστα, με την πάροδο του χρόνου, η βλάβη την οποία προκαλεί το οξύ στα τοιχώματα του οισοφάγου μπορεί να επιφέρει καρκίνο.
Η σχέση του ελικοβακτηριδίου με το άσθμα έχει διαφορετικό μηχανισμό. Οταν ο δρ Blaser και ο συνεργάτης του Yu Chen ανέλυσαν με βάση στοιχεία υγείας και διατροφής την Ανασκόπηση Εθνικής Υγείας και Διατροφής, διαπίστωσαν ότι τα Αμερικανόπουλα 3 - 13 ετών, που έχουν μολυνθεί με H. pylori έχουν 60% μικρότερη πιθανότητα να εκδηλώσουν άσθμα. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι αυτό συμβαίνει επειδή το H. pylori κάνει το ανοσοποιητικό σύστημα «πιο δυνατό».
Ελκος
Επιπλέον, και η σύνδεση του H. pylori και του καρκίνου του στομάχου και του έλκους, είναι περίπλοκη. Έχοντας κάποιος το βακτήριο δεν σημαίνει ότι αυτομάτως θα πάθει έλκος. Παλαιότερα, τα περισσότερα άτομα μολύνονταν με H. pylori από την παιδική τους ηλικία, το έλκος όμως εμφανίζεται συνήθως όταν ο ασθενής βρίσκεται στην ηλικία των 30 ή 40 ετών. Επιπροσθέτως το έλκος είναι τρεις φορές πιο συνηθισμένη πάθηση στους άνδρες, παρά στις γυναίκες, αν και η συχνότητα μόλυνσης με το H. pylori είναι η ίδια και στα δύο φύλα.
Η σχέση του με τη βουλιμία
Το H. pylori επιδρά επίσης σε δύο από τις ορμόνες που ελέγχουν την όρεξη, την γκρελίνη (ghrelin) που μας κάνει να πεινάμε και τη λεπτίνη (leptin) που μας κάνει να αισθανόμαστε κορεσμένοι. Άτομα χωρίς H. pylori παράγουν περισσότερη ghrelin παρά αυτά με H. pylori. Αν και η σχέση δεν έχει επιβεβαιωθεί πλήρως, ο δρ Blaser εκτιμά ότι η «εξαφάνιση» του βακτηρίου θα επέτεινε την «επιδημία» παχυσαρκίας που μαστίζει τον δυτικό κόσμο. Όλα δείχνουν ότι αντί να απαλειφθεί το H. pylori, από το ιατρικό λεξιλόγιο, θα ήταν προτιμότερο σαν στρατηγική να «ρυθμιστεί» η σχέση του με τον ανθρώπινο οργανισμό με καλύτερο τρόπο. Μερικά άτομα είναι γενετικά πιο ευαίσθητα στο έλκος και πιο ευάλωτα στην εκδήλωση καρκίνου του στομάχου από άλλα. Γι’ αυτούς η «εξολόθρευση» του ελικοβακτηριδίου ίσως είναι η καλύτερη επιλογή. Ωστόσο, εάν τα γονίδια κάποιου προδιαθέτουν στο άσθμα ή την παχυσαρκία, η «εξολόθρευσή» του μάλλον θα είναι λάθος. Επιπλέον οι άνθρωποι δεν γεννώνται με το H. pylori στο στομάχι τους, μάλλον μολύνονται όταν είναι νέοι.
Ο δρ Blaser θέλει να πιστεύει ότι στο μέλλον, οι γιατροί θα εκτελούν τους ελέγχους ρουτίνας στα γονίδια των παιδιών για να βρουν τις ευαισθησίες τους, σταθμίζοντας έτσι το καλύτερο για τη μελλοντική τους υγεία.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
